:: استانداردهای کاغذ

اندازه های استاندارد کاغذ

کاغذ ماده‌ای است پهن و نازک که از فشردن الیاف موادی مانند خمیر چوب، برنج یا کتان درست می‌شود و بیش‌تر برای نوشتن و نقاشی به کار می‌رود. با این همه، از کاغذ برای بسته‌بندی (مانند کاغذ کادو)، آرایش درونی ساختمان، صافی‌های صنعتی و پژوهشی و کارهای دیگر نیز بهره می‌گیرند.
بطور کلی دو سیستم استاندارد برای ابعاد کاغذ ارائه گردیده که شامل سازمان استاندارد بین الملی (ISO) و سیستم استاندارد آمریکای شمالی است .
استاندارد بین المللی ایزو 216 یا (The international standard: ISO 216):
استاندارد بین المللی ابعاد کاغد یا ایزو 216 بر پایه استاندارد DIN کشور آلمان قرار گرفته. (دلیل استفاده از استاندارد کشور آلمان در این مورد به سابقه و پیشرو بودن این کشور در صنایع چاپ و کاغذ مربوط بوده) . ویژگی منحصر به فرد این سیستم مقیاس پذیر بودن آن است . بر این اساس در همه ابعاد کاغذ های استاندارد ایزو ، نسبت طول به عرض تقریبا برابر با 1/4142 ( جذر عدد 2) خواهد بود . در این استاندارد سه خانواده کاغذ با ابعاد مشخص وجود دارند : گروه A ، گروه B و گروه C.
توجه داشته باشید که بر اساس استاندارد ایزو نحوه بیان ابعاد یک ورق کاغذ باید بصورت عرض در طول (با توجه به حالت لاتین ) باشد . برای نمونه هنگام نام بردن سایز A4 آنرا بصورت 297 ×‌ 210 میلی متر بیان می کنند. دقت کنید که واحد اندازه گیری استاندارد «میلی متر» است و در ضمن ذکر این نکته لازم است که با توجه به استفاده از نسبت 4142 /1 برخی از ابعاد عدد اعشاری خواهد شد که از روش گرد کردن برای رند کردن آن استفاده می شود.
گروه A
- در این گروه نسبت طول به عرض کاغذ عدد مطلق 1/4142 است .
- اندازه مساحت کاغذ A0 در این گروه 841 × 1189 mm و تقریبا برابر با یک متر مربع (در واقع 999949 میلی متر مربع بوده که به یک متر مربع رند شده) است . این اندازه به عنوان استاندارد مبنا برای تعیین گرماژ یک ورق کاغذ استفاده می شود .
- در این گروه کاغذ های کوچکتر با نصف کردن طول کاغذ بزرگتر به دو قسمت بدست می آید. برای مثال قطع A1 با نصف کردن طول کاغذ A0 به دو قسمت مساوی به دست خواهد آمد در نتیجه این قطع A1 مساوی خواهد بود با 594 × 841 ( البته عرض 594/5 بوده که بصورت رند در نظر گرفته شده ). همانظور که مشاهده می شود عرض کاغذ بزرگ تر بعد از نصف شدن طول کاغذ کوچکتر خواهد بود.
گروه B و C
اگر چه اندازه های گروه A محدوده قابل قبولی از اندازه ها را در اختیار ما قرار می دهند با این حال نمی توان گفت که لزوما کافی هستند. به همین دلیل اندازه هایی در دو گروه B و C علاوه بر اندازه های گروه A ایجاد شده اند تا اندازه های غیر متعارف و خاص نیز پوشش داده شوند . البته اندازه های گروه B و C هم از لحاظ هندسی مشابه اندازه های گروه A به دست می آیند . بر این اساس اندازه های گروه B به نحوی ایجاد شده که هر اندازه از این گروه میانگین هندسی دو اندازه از گروه A باشد . برای نمونه قطع کاغذ B1 بطور تقریبی مابین قطع کاغذ A0 و A1 است . به این ترتیب از کاغذ A0 می توان قطع B1 و از قطع B1 نیز می توان کاغذ A1 را به دست آورد. ولی اندازه گروه C ما بین اندازه های گروه A و B قرار دارند. برای مثال قطع کاغذ C4 کوچکتر از B4 اما بزرگتر از A4 است. از اندازه های گروه C برای ساخت پاکت های مراسلاتی استفاده می کنند.

شکل زیر تقسیم بندی کلی کاغذها را نشان می دهد :

تالیف : امین زردوزی