تقاوت لوگو و آرم
آنچه اهمیت دارد معنا و مفهوم این واژههاست. گاه دیده میشود بین آرم و لوگو تفاوتی قائل نشده و عده زیادی فکر میکنند که لوگو معادل کلمه آرم است. در واقع بین لوگو و آرم تفاوت زیادی وجود دارد و تنها وجه مشترکشان این است که هر دو نشانگر خاص و منحصر به فرد، برای یک شرکت یا هر عنوان دیگری هستند. امروزه طراحی آرم یا نشانه از جمله وظایف هنرمند و طراح گرافیك میباشد. اصولاً آرم یا نشانه مشخصه اصلی هر سازمانی بوده و حكم مهر و امضاء آن را دارد.
آرم
آرم واژهای فرانسوی است که واژه «نشانه» مناسبترین معادل برای آرم در زبان فارسی میباشد البته گاهی به جای آرم از کلمه «سمبل» نیز استفاده میشود.
آرم معرف شخصیت و هویت یك مجموعه، شخص، شغل و یا هر گونه فعالیت میباشد. به همین دلیل بعضاً باید دارای قابلیتهای بینالمللی باشد.
در اصل آرم یک عنوان گرافیکی نیست بلکه یک نشانه، و تصویر (گرافیکی یا ساده) است٬ که هر کسی با دیدن این نشانه یا آرم میتواند به راحتی تشخیص دهد که این آرم مربوط به عنوان خاصی است، ولی ممکن است هیچ کس نتواند بفهمد که این نشانه مربوط به چه عنوان خاصی است (اسم شرکت و ...) برای همین در کنار این نشانه یا آرم، اسم مربوط به شرکت و یا... که معمولاً اسمی خاص میباشد را قرار میدهند.
در حقیقت نشانه، آرم یا سمبل بیانگر چیزی است که در ذهن فرد، بر مفهوم و یا چیزی دیگر دلالت میکند و در بسیاری از موارد چون نامی تصویری برای فرد، مکان و یا موسسه به شمار میآید.
آرم یا نشانه یكی از مهمترین موضوعات رشته گرافیك میباشد اصولاً طراحی یك نشان موفق، بیانگر توانمندی فكری و اجرایی هنرمند میباشد. چرا كه با کمترین عناصر بصری و ایجاد فرم منسجم و واحد، بایستی دارای بیانی گویا، روان و ساده و زیبا باشد.
لوگو
لوگو در اصل نام تصویری است كه ساده، مختصر، مؤثر و موجز، موضوع را تجسم میكند. لوگو كاربرد و عملكرد معینی دارد كه حدود آن در جامعه ما مشخص نیست. در واقع لوگو یک عنوان است که با اشکال و صورتهای مختلف گرافیکی که زائیده تفکر و تخیل طراح است، خلق میشود.
انواع نشانه از نظر بصری:
1. نشانههای تصویری عام (pictogram) پیکتوگرام
2. نشانههای تصویری خاص
3. نشانههای نوشتاری (logotype) لوگوتایپ
4. نشانههای تلفیقی
1- پیكتوگراما یا تصاویر ساده
این نوع از نشانهها، عمدتاً از عناصر پیرامون ما میباشند، مثلاً تصاویری از اشیاء مختلف، گیاهان، حیوانات و انسان. این نوع نشانهها با برداشتی از نمادهای طبیعی تهیه شده است كه به شكلی زیبا و در عین حال گویا، ساده شدهاند. مثلاً فرم یك میوه كه با چند خط ساده نمایش داده شده است.
پیكتوگرامها معمولاً برای بیان تصویری ساده و روان مورد استفاده قرار میگیرند. این مفاهیم میتواند هشدار دهنده، راهنمایی كننده و یا اشكال دیگری باشد. به عبارت دیگر با استفاده از این نمادهای تصویری میتوانیم به ایجاد یك ارتباط تصویری دست یابیم.
عموماً این نوع از نشانهها به منظور تسهیل در امر ارتباط در یك محیط بكار میرود. مثل علایم و نشانههای موجود در فرودگاهها، ترمینالها، راه آهن، فروشگاه، بیمارستان، پارك، باغ وحش، مهد كودك و یا تصاویر برخی از تابلوهای راهنمایی و رانندگی چون: محل عبور بچهها، ورود كامیون ممنوع، محل ریزش كوه، جاده لغزنده است و ...
در این نوع طراحی ممكن است نوع تصاویر استفاده شده با حذف چند بخش از عناصر اضافی یك فرم طبیعی پیدا نماید و یا در مرحله دیگر ممكن است علاوه بر حذف این بخشها، در مجموعه تصویر نیز تغییر شكل صورت گیرد. بدین صورت كه میتوان پس از ساده كردن تصویر، آن را به شكل فرمهای هندسی تبدیل نمود مثل طراحی یك شكل در فرم دایره، مربع و ...
اما تمامی این اصلاحات منوط به این است كه در نهایت، شكل و نشان بدست آمده از گویایی بسیار سهل و آسانی برخوردار گردد. به طوری كه به محض دیدن نشانه، به راحتی به مفهوم آن دست یابد.
این نشانهها الزاماً یك تصویر نیستند، بلكه ممكن است با ساده كردن چند فرم و نهایتاً تركیب و انسجام آنان، به یك شكل مركب دست یافت. مثلاً برای بیان مفهوم «محل اشیاء گمشده» میتوان با استفاده از چند شیء و یك علامت سوال این كار را انجام داد.
از دیگر خصوصیات پیكتوگرامها این است كه به دلیل تعداد آنان در یك محیط، بایستی طراحی به گونهای انجام گیرد كه در عین بیان مفاهیم مورد نیاز یك محیط، در كل دارای یك پیوستگی و همگونی شكلی با یكدیگر باشند، همانند طراحی یك مجموعه از حروف كه با وجود تنوع و تغییر شكل در هر یك از حروف، در مجموع تمامی آنها دارای یك شخصیت هماهنگ است. این امر نیز میتواند با در نظر گرفتن برخی از عوامل طراحی به وجود آید. مثلاً كافیست تمامی آنها به یك صورت ساده شوند و یا شكل ارائه تصویر با استفاده از خطوط باشد. این خطوط ممكن است به شكل شكسته و یا منحنی بكار روند و یا بالعكس میتوان با سطوح تصاویر را نشان داد.
بنابراین با حفظ برخی از موارد در طراحی تمام اجزاء میتوانیم این پیوستگی را حفظ نماییم.
پیكتوگرامها به دلیل نیاز به سادگی و گویایی خاص خود از پیچیدگی كمتری نسبت به آرم برخوردار هستند. در این بخش نبایستی تصویر را با گنگی و یا پیچیدگی بیش از حد طراحی كرد. چرا که عملاً کار آیی خود را از دست خواهد داد.
2- نشانههای تصویری خاص
در این گونه از نشانهها، همانطور كه از عنوان آن مشخص میگردد، عامل و نمادهای بكار رفته دارای قابلیت تصویری میباشند.
اصولاً بیشترین مفاهیم موجود دارای نمادی تصویری هستند. لذا میتوان از بدو طراحی آرم، این امر را لحاظ نمود كه آیا بهتر است این نشانه با عنصر تصویری طراحی گردد یا خیر؟
در این صورت باید اهم عناوین موضوع پس از انتخاب نمادهای تصویری معادل، با یكدیگر تركیب شده و در مجموع به یك فرم واحد و زیبا برسند.
در طراحی این نوع نشانهها، ممكن است فرم تصویری دارای یك، دو یا چند تصویری باشد. كه در این حالت توصیه میگردد از کمترین و گویاترین نمادها استفاده شود چرا كه در طراحی نشانهها سادگی همیشه یك اصل میباشد. این نمادها ممكن است به طور مستقیم یا غیر مستقیم گویای مفهوم مورد نظر باشد. به طور مثال در طراحی یك نشانه با موضوع فروشگاه پرندگان از تصاویر پرنده استفاده گردد كه در این صورت به طور مستقیم با موضوع مرتبط میباشد.
3- نشانههای نوشتاری یا لوگو تایپ:
نشانههای نوشتاری به آن دسته از نشانهها گفته میشود که عناصر اصلی تشکیل دهنده آنها حروف، کلمات و یا اعداد باشند. در واقع این عناصر جایگزین مناسبی برای تصویر شدهاند.
نشانههای نوشتاری خود به دو دسته زیر تقسیم میشوند:
1. نشانههای نوشتاری حاوی یک یا چند حرف که معمولاً حرف اول نام موسسه است. (منوگرام )
2. نشانههای نوشتاری حاوی نام کامل مؤسسه یا موضوع نشانه (لوگوتایپ)
همگان بر این باورند که برند آرم، لوگو و یا علامت و نشان بوده اما در اصل یک تصویر ذهنی و مفهومی است که از یک محصول، کالا، سازمان، شهر، کشور و یا حتی یک شخص در ذهن مخاطب ایجاد شده و این تصویر ممکن است یک حس خوب و یا بد را به مخاطب القا کند.
187 تعریف از برند وجود دارد گفت: در تمام تعاریف به اینکه برند تصویر ذهنی مخاطب است اتفاق نظر وجود دارد.
هزینههای تبلیغاتی کشورها در برندسازی که رقمی معادل حداقل 40 میلیون دلار در سال 2002 میلادی است، با این اوصاف کشور هند در سال 2003 با 25درصد افزایش آمار گردشگران با حدود 2 میلیون نفر در سال را تجربه کرد و در سال 2004 این رقم به 5 میلیون نفر در سال افزایش یافت و در ایران نیز یک اقدام جدی برای برندسازی به چنین اعتباری نیاز دارد.
رسانهها و ابزارهای تبلیغی و به ویژه سینما را عامل مهمی در شکلگیری تصویر ذهنی مخاطب و از عوامل موثر برندسازی است.
وقتی درمورد هر شرکت یا کمپانی بزرگ فکر میکنیم، مثل دیزنی، استارباکس یا مایکروسافت، یک تصویر خاص به ذهنمان میآید. این تصویر، معمولاً، مستقیماً به محصولی که توسط این کمپانیها تولید میشود در ارتباط است. حروف بزرگ و بامزه اسم دیزنی نه تنها درمورد اینکه این کمپانی چیست به ما اطلاعات میدهد بلکه یک حس خاص درمورد بامزه بودن ذات آن و کیفیت کودکانه آن ایجاد میکند. هر چیزی که از دیزنی ببینید آن لوگو را به همراه دارد و این میتواند نمونه بسیار خوبی از برندینگ یا علامت گذاری تجاری است.
اهمیت برندسازی فقط مختص کمپانیهای خیلی بزرگ نیست. برندسازی خصوصی برای بیزنس های کوچک هم به همان اندازه مهم است. تنها فرق کمپانی های بزرگ با شرکتهای کوچک شخصی این است که شما خودتان را برند میکنید، نه محصولات یا خدماتتان را چون اگر به آن نگاه کنید آن محصول یا خدمات خود شما هستید.
هر بیزنسی اگر بخواهد موفق ظاهر شود، باید به یادماندنی باشد و این حقیقت وقتی کمپانی بخواهد چندین خدمات و محصول ارائه کند اهمیت بیشتری پیدا میکند. برای برجسته تر کردن این موضوع، اجازه بدهید با مثالمان پیش برویم. هرکسی محصولات دیزنی را هرکجا که ببیند، چه در تلویزیون باشد، چه فیلم، چه اسباب بازی و چه شکلات خواهد شناخت. درمورد کمپانی شما هم باید وضع به همین ترتیب باشد. اینجاست که استفاده موثر از چاپ رنگی به یک بیزنس کمک میکند یک نام تجاری موثر خلق کرده و همه محصولاتش را تحت پوشش آن لوگو بیاورد.
طراحی لوگوی یک شرکت یکی از مهمترین جزئیات کار است. اگر میخواهید برای هر محصولی که تولید میکنید یک برند درست کنید، دقت کنید که حتماً چیزی باشد که مردم زود به یاد بیاورند و از نگاه کردن به آن لذت ببرند. یک برند باید انعکاسی از آن بیزنس باشد. باید چشم گیر باشد و این فقط از طریق چاپ با رنگ های عالی دست یافتنی است. یک لوگوی سیاه سفید در پشت پس زمینه محصولتان پنهان میشود. اگر بخواهیم یک شرکت مهم دیگر را هم نام ببریم، احتمالاً دلیل دارد که لوگوی ویندوز مایکروسافت چند رنگ است. به همان دلیل است که همه میتوانند بلافاصله لوگوی مایکروسافت را تشخیص دهند. مردم معمولاً رنگهای خاص، طرح های جالب و البته آیکونها و تصویر به یادماندنی را بهخاطر میسپارند.
اهمیت برندسازی فقط مختص کمپانیهای خیلی بزرگ نیست. برندسازی خصوصی برای بیزنس های کوچک هم به همان اندازه مهم است. تنها فرق کمپانی های بزرگ با شرکتهای کوچک شخصی این است که شما خودتان را برند میکنید، نه محصولات یا خدماتتان را چون اگر به آن نگاه کنید آن محصول یا خدمات خود شما هستید.
در این مورد هم درست مثل کمپانیهای بزرگ هدف نهایی این است که به افراد احساس راحتی و آشنایی را منتقل کنید. همچنین باید کارت ویزیت و کاتالوگ آماده داشته باشید تا اگر کسی خواست بیشتر درمورد شما و خدماتتان بداند به او ارائه کنید. که البته همه آنها باید به دقت و زیبایی طراحی شده باشند و لوگویتان هم حتماً رنگی باشد. هر چاپ رنگی که برای شرکتتان انتخاب میکنید باید حتماً برندتان را در بر داشته باشد.
اعتماد کردن به یک شرکت بزرگترین آرزوی یک مشتری است. وقتی کسی محصولی از شما میخرد یا خدماتی میگیرد دوست دارد به آنچه از شما گرفته اعتماد کند. و وقتی آن اعتماد به وجود آمد، دیگر مشتری دائم شما خواهد شد. پس چرا با داشتن یک لوگوی معمولی به یاد آوردن خودتان را برای آنها دشوار کنید درحالیکه میتوانید یک برند مشخص و متمایز با لوگویی با رنگهای عالی و تند داشته باشید. اگر این نکات را در طراحی برند خود رعایت کنید، دفعه بعدی که مشتریان به خدمات شما نیاز پیدا کردند، دقیقاً یادشان خواهد ماند که شرکت شما چه بوده و چه چیزهایی ارائه می داده است.